Het is niet alleen lekker om in de ochtendzon je rondje te wandelen, het is zelfs heel erg goed voor je. Wandelen is natuurlijk ok, je brengt je lichaam in beweging. Maar die ochtendzon is belangrijker voor je dan je wellicht zou denken.
De drie redenen om het licht van de lage ochtendzon in je ogen te laten schijnen zijn:
1. Circadiaans ritme
De lage ochtendzon bevat een specifieke golflengte dat een specifiek gebied in je hersenen stimuleert. Het reboost als het ware je circadiaanse ritme waarmee het je dag- en nachtcyclus. reset. Dit verbetert je slaap en je dagbewustzijn en je stemming.
Het circadiaanse ritme is als een interne klok in je lichaam die je slaap-waakcyclus en andere lichaamsfuncties regelt. Dit ritme duurt ongeveer 24 uur en wordt beïnvloed door licht en donker.
Wat doet het circadiaanse ritme?
🔹 Regelt je slaap: Het helpt je ’s avonds slaperig te worden en ’s ochtends wakker te worden.
🔹 Stuurt je hormonen aan: Bijvoorbeeld melatonine, dat je slaperig maakt, en cortisol, dat je helpt wakker te blijven.
🔹 Beïnvloedt je lichaamstemperatuur: Die is lager als je slaapt en stijgt als je wakker wordt.
🔹 Regelt je spijsvertering en energie: Je lichaam bereidt zich voor om voedsel te verwerken op bepaalde momenten van de dag.
Wat als je ritme verstoord raakt?
Een verstoord ritme kan leiden tot vermoeidheid, slechte concentratie, slaapproblemen en zelfs gezondheidsproblemen zoals een zwakker immuunsysteem. Dit gebeurt bijvoorbeeld bij nachtwerk, jetlag of te veel schermgebruik ’s avonds.
Wil je een goed circadiaans ritme? Probeer op vaste tijden te slapen en op te staan, vermijd fel licht ’s avonds en ga overdag naar buiten voor natuurlijk licht!
2. Stimuleert vrijgave cortisol
Het vroege ochtendlicht stimuleert de vrijgave van cortisol, op het juiste moment van de dag. Cortisol is het ‘wakker-worden-hormoon.’ Dit verbetert je stofwisseling, je immuunsysteem en je wakkere zintuigen.
Cortisol is een superbelangrijk hormoon dat je lichaam helpt om met stress om te gaan en je energie op peil te houden. Het wordt vaak het “stresshormoon” genoemd, maar het doet veel meer dan dat.
Wat doet cortisol?
🔹 Helpt je wakker te worden: Je cortisolniveau is ’s ochtends het hoogst. Dit helpt je om alert en energiek aan de dag te beginnen.
🔹 Reguleert je energie: Het helpt je lichaam om vetten, eiwitten en koolhydraten goed te gebruiken, zodat je voldoende energie hebt.
🔹 Beïnvloedt je immuunsysteem: Het kan ontstekingen remmen en je beschermen tegen overmatige immuunreacties.
🔹 Helpt bij stressreacties: Als je stress hebt, zorgt cortisol ervoor dat je snel kunt reageren door je hartslag en bloedsuiker te verhogen. Dit is handig bij acute stress (zoals als je moet vluchten of vechten), maar langdurige stress kan ervoor zorgen dat je cortisol te hoog blijft.
Wat als je te veel of te weinig cortisol hebt?
- Te veel cortisol (chronische stress): Dit kan leiden tot vermoeidheid, slapeloosheid, gewichtstoename (vooral rond de buik), een zwakker immuunsysteem en zelfs burn-out.
- Te weinig cortisol (bijvoorbeeld door bijnierproblemen): Dit kan zorgen voor extreme vermoeidheid, lage bloeddruk, spierzwakte en een slecht humeur.
Hoe houd je je cortisol in balans?
✔️ Vaste slaaptijden – Je cortisol moet ‘s ochtends pieken en ‘s avonds dalen.
✔️ Minder cafeïne en schermgebruik ’s avonds – Dit voorkomt dat je stresshormonen te lang hoog blijven.
✔️ Regelmatig bewegen – Sport helpt bij een gezonde cortisolbalans, maar te intensief sporten laat het juist stijgen.
✔️ Ontspanning – Yoga, ademhalingsoefeningen en tijd in de natuur helpen om je cortisolspiegel gezond te houden.
✔️ Gezonde voeding – Minder suiker en ultrabewerkt voedsel helpt om pieken en dalen in je energie en stress te voorkomen.
Kort gezegd: cortisol is essentieel voor je energie en stressreactie, maar je wilt het niet te hoog of te laag hebben. Een goed slaapritme, minder stress en een gezonde levensstijl helpen je om cortisol in balans te houden!
3. Serotonine en dopamine
Het ochtendlicht op je netvlies stimuleert je hersenen om serotonine en dopamine vrij te geven. Dit zijn de neurtransmitters die je je goed laten voelen. Dit verbetert je humeur, alertheid en je algehele cognitieve functies.
Serotonine en dopamine zijn twee belangrijke neurotransmitters (signaalstofjes in je hersenen) die je stemming, motivatie en energie beïnvloeden. Ochtendzonlicht speelt een grote rol in hoe goed deze stofjes werken.
Serotonine: Het ‘Gelukshormoon’
🔹 Wat doet serotonine?
- Geeft je een goed gevoel en helpt tegen depressie en angst.
- Regelt slaap en stemming (want het is een voorloper van melatonine, het slaaphormoon).
- Speelt een rol bij honger en verzadiging (helpt om eetbuien te voorkomen).
🔹 Hoe helpt zonlicht in de ochtend?
- Zonlicht stimuleert de aanmaak van serotonine in de hersenen.
- Hoe meer ochtendlicht, hoe beter je stemming en hoe makkelijker je ‘s avonds melatonine aanmaakt (voor een goede nachtrust).
- Te weinig zonlicht (zoals in de winter) kan leiden tot minder serotonine, waardoor sommige mensen last krijgen van een winterdip of zelfs seizoensgebonden depressie (SAD).
🔹 Hoe kun je serotonine verhogen?
✔️ Ga ‘s ochtends minstens 10-30 minuten naar buiten (zelfs op een bewolkte dag).
✔️ Beweeg buiten, zoals een wandeling maken.
✔️ Eet voedingsmiddelen met tryptofaan (bananen, noten, eieren, zalm, pure chocolade), want dat helpt bij de aanmaak van serotonine.
✔️ Doe dingen die je gelukkig maken, zoals sociale contacten en ontspanning.
Dopamine: Het ‘Motivatie- en Beloningshormoon’
🔹 Wat doet dopamine?
- Zorgt voor motivatie, focus en energie.
- Geeft je een geluksgevoel bij beloning en prestaties.
- Is betrokken bij beweging en concentratie (tekort wordt geassocieerd met ADHD en depressie).
🔹 Hoe helpt zonlicht in de ochtend?
- Zonlicht verhoogt de productie van dopamine in de retina (netvlies) van je ogen.
- Dit helpt bij meer energie, motivatie en focus gedurende de dag.
- Studies tonen aan dat ochtendlicht kan helpen tegen depressie, vermoeidheid en zelfs bij ADHD-symptomen.
🔹 Hoe kun je dopamine verhogen?
✔️ Ochtendlicht pakken! Het activeert je hersenen op een natuurlijke manier.
✔️ Sporten of bewegen, vooral in de buitenlucht.
✔️ Kleine doelen stellen en behalen (zelfs simpele taken afvinken geeft een dopamineshot!).
✔️ Voeding met tyrosine (vlees, vis, eieren, noten, kaas, avocado’s) helpt bij de aanmaak.
✔️ Koud douchen of wisselbaden kunnen dopamine een flinke boost geven.
Waarom ochtendlicht zo krachtig is voor je brein en lichaam
✅ Het reguleert je biologische klok (circadiaans ritme) en helpt je op natuurlijke wijze wakker te worden.
✅ Je maakt minder stresshormoon (cortisol) aan en meer geluksstofjes zoals serotonine en dopamine.
✅ Het helpt om ‘s avonds beter in slaap te vallen, omdat je serotonine later wordt omgezet in melatonine.
✅ Meer focus, energie en een beter humeur gedurende de dag.
Dus: begin je dag met zonlicht, al is het maar 10-30 minuten buiten! Dit helpt je om je gelukkig, energiek en gemotiveerd te voelen. 🌞😃